Ανεύρυσμα: Οι τέσσερις παράγοντες που προβλέπουν την θανατηφόρα ρήξη ανευρύσματος

Μιχάλης Θερμόπουλος
20 Αυγούστου 2023 | 08:30

Ένα ανεύρυσμα μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε αιμοφόρο αγγείο, αλλά πιο συχνά εμφανίζεται σε μια αρτηρία και όχι σε μια φλέβα.

Το ανεύρυσμα είναι μια διογκωμένη, εξασθενημένη περιοχή στο τοίχωμα ενός αιμοφόρου αγγείου, που έχει ως αποτέλεσμα μια μη φυσιολογική τοπική διεύρυνση μεγαλύτερη από το 50% της κανονικής διαμέτρου (πλάτους) του αγγείου. Σε εκείνο το σημείο δηλαδή δημιουργείται ένα εξόγκωμα σαν μπαλονάκι στο αγγείο.

Πού μπορεί να δημιουργηθεί ανεύρυσμα στο σώμα

Μπορεί να εμφανιστεί σε πολλές περιοχές του σώματος, όπως:

τα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου (εγκεφαλικό ανεύρυσμα)
η αορτή (η μεγαλύτερη αρτηρία στο σώμα)
ο λαιμός
τα έντερα
οι νεφροί
ο σπλήνας
τα αγγεία στα πόδια (μηριαία και ιγνυακά ανευρύσματα)

Τα περισσότερα ανευρύσματα δημιουργούνται συνήθως στην αορτή, η οποία μεταφέρει οξυγονωμένο αίμα από την καρδιά στο σώμα:

Η θωρακική αορτή είναι το κοντό τμήμα της αορτής στην θωρακική κοιλότητα.
Η κοιλιακή αορτή είναι το τμήμα της αορτής που διατρέχει την κοιλιά.

Ένα ανεύρυσμα μπορεί να χαρακτηριστεί από τη θέση, το σχήμα και την αιτία του. Εάν σπάσει, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές και απειλητικές για τη ζωή επιπτώσεις, που χρήζουν άμεσης ιατρικής βοήθειας.

Οι 4 παράγοντες που προβλέπουν αν ένα ανεύρυσμα θα σπάσει

Το να εντοπίσουμε ποια ανευρύσματα είναι πιο πιθανό να σπάσουν (και επομένως απαιτούν θεραπεία) είναι βασικό μέρος της διαχείρισης και της αντιμετώπισης του ανευρύσματος. Ο νευροχειρουργός του νοσοκομείου Johns Hopkins, δρ. Rafael Tamargo, εξηγεί ποιοι παράγοντες το καθιστούν πιο πιθανό να σπάσει.

Σχήμα

Το σχήμα ενός ανευρύσματος είναι ένας παράγοντας που εξετάζουν οι γιατροί πριν προσδιορίσουν εάν απαιτείται θεραπεία. Καθώς μεγαλώνει, μπορεί να δημιουργήσει ένα σχήμα θόλου. Ωστόσο, εάν μια δεύτερη φουσκάλα αρχίσει να αναπτύσσεται μέσα από την πρώτη (και δημιουργεί ένα σχήμα σαν μανιτάρι), αυτό αυξάνει την πιθανότητα να σπάσει.

Πάχος τοιχώματος

Μερικές φορές το πάχος του τοιχώματος ενός ανευρύσματος είναι περισσότερο ενδεικτικό του πιθανού κινδύνου, απ’ ό,τι μέγεθός του. Ο δρ. Tamargo το συγκρίνει με ένα μπαλόνι: Όταν φουσκώνει ένα μπαλόνι, τα “τοιχώματα” του γίνονται πιο λεπτά καθώς το μπαλόνι μεγαλώνει. Μόλις τεντωθεί πολύ, τα τοιχώματα γίνονται πολύ λεπτά και σκάει. Αυτό μπορεί να συμβεί και σε ένα ανεύρυσμα, όσο τα τοιχώματά του γίνονται ολοένα και πιο λεπτά.

Μέγεθος

Το μέγεθος ενός ανευρύσματος μπορεί επίσης να δώσει στους γιατρούς ενδείξεις για το πόσο κοντά είναι στο να σπάσει. Ανευρύσματα που είναι:

Μικρότερα από 3 mm σε μέγεθος, είναι σπάνιο να σπάσουν
Μεγαλύτερα από 3 mm σε μέγεθος, ενέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να σπάσουν

Θέση

Το πού αναπτύσσεται ένα ανεύρυσμα στο σώμα μπορεί να πει στους γιατρούς πολλά για την πιθανότητα να σπάσει. Για παράδειγμα, όταν βρίσκεται σε σημείο, όπου το αγγείο το οποίο λαμβάνει αίμα είναι μεγαλύτερο από το αγγείο που απελευθερώνει αίμα, ο κίνδυνος είναι υψηλότερος. Τα ανευρύσματα πιο κοντά στην καρδιά είναι επίσης πιο επικίνδυνα, καθώς παρουσιάζουν μεγαλύτερη πίεση ροής αίματος.

Οι σύγχρονες τεχνολογίες διαγνωστικής απεικόνισης μπορούν να απεικονίσουν εξαιρετικά καλά αυτά τα τέσσερα χαρακτηριστικά. Οι απεικονιστικές μελέτες μπορούν να βοηθήσουν τον γιατρό σας να προσδιορίσει πόσο κίνδυνο παρουσιάζει ένα ανεύρυσμα για εσάς. Αυτές οι ενδείξεις στη συνέχεια καθοδηγούν τους γιατρούς στο εάν (και ποια) θεραπεία είναι κατάλληλη για εσάς.

Πηγές: https://www.hopkinsmedicine.org (1), https://www.hopkinsmedicine.org (2)